Wat zijn de gevolgen van het vervallen van de fiscale restschuldregeling?

Toen de economische crisis uitbrak vanaf 2008 kwamen veel huiseigenaren in de problemen. Zij hadden een tophypotheek afgesloten die in sommige gevallen flink hoger was dan de waarde van het huis. Maar ook als de hypotheek wel gelijk was aan de waarde van de woning ontstonden er problemen omdat de prijzen van huizen flink daalden. Bij verkoop bracht een huis in veel gevallen minder op, met als gevolg dat met de verkoop de hypotheek niet kon worden afgelost en er dus een restschuld overbleef. Het Rijk kwam huizenbezitters die hiermee te maken kregen tegemoet met de zogenaamde fiscale restschuldregeling. Nu het economisch weer beter gaat in Nederland wordt deze regeling afgeschaft. Dit heeft uiteraard gevolgen als je huis nog steeds “onder water” staat, wat wil zeggen dat je hypotheek hoger is dan de waarde van de woning bij verkoop.

Wat houdt de restschuldregeling in?
Wanneer je gedwongen je huis moet verkopen, bijvoorbeeld als gevolg van een echtscheiding of wanneer je werkloos of arbeidsongeschikt wordt, kun je een beroep doen op de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). Voorwaarde is uiteraard wel dat de hypotheek op de woning is afgesloten met NHG. Als dit niet het geval is en je de restschuld dus zelf moet betalen, kun je in bepaalde gevallen de rente van deze restschuld aftrekken van de inkomstenbelasting over een periode van maximaal 15 jaar.

De regeling vervalt vanaf 2018
Omdat het weer beter gaat met de huizenmarkt, heeft de regering besloten om deze regeling per 1 januari 2018 af te schaffen. Vereniging Eigen Huis is het niet eens met deze beslissing. Ondanks dat de huizenprijzen weer stijgen staan eind 2017 nog steeds ruim 340.000 huizen onder water. Vooral buiten de Randstad speelt dit probleem. De prijzen van huizen stijgen wel, maar dat gaat lang niet zo hard als in de grote steden. Daar komt nog bij dat huizen die tot 2013 werden gekocht voor vaak een groot deel een aflossingsvrije hypotheek hebben. Hier wordt dus niet op afgelost, de schuld die op het huis staat slinkt dus niet of nauwelijks.

Gevolgen van de afschaffing
De gevolgen van de afschaffing van de fiscale restschuldregeling moeten vanaf 2018 zichtbaar worden. Er wordt verwacht dat er een dip in de huizenverkoop ontstaat. Mensen die willen doorstromen naar een andere woning maar die met een restschuld te maken hebben, zullen besluiten om niet te gaan verhuizen. De rente van de restschuld, die vaak in de nieuwe hypotheek wordt meegefinancierd, zijn immers niet meer aftrekbaar. Daardoor krijg je als verkoper van je huis dat onder water staat met hogere maandlasten te maken. Stagnatie op de woningmarkt heeft weer tot gevolg dat de prijzen worden gedrukt. De vraag naar woningen zal stijgen. Vooral starters op de woningmarkt hebben het moeilijker dan enkele jaren geleden omdat er minder geld kan worden geleend en omdat de voorwaarden strenger zijn.

Pleidooi van Vereniging Eigen Huis
Vereniging Eigen Huis, die opkomt voor de belangen van huiseigenaren, heeft al in maart 2017 bij de toenmalige minister van Financiën Dijsselbloem aangedrongen op verlenging van de regeling voor het fiscale voordeel op een restschuld. De belangrijkste reden daarvoor was dat ondanks het verbeteren van de situatie in Nederland, nog steeds veel huizen onder water staan. Deze mensen krijgen bij verkoop allemaal te maken met een soms flinke restschuld. Als de rente die over de aflossing moet worden betaald niet kan worden afgetrokken heeft dit voor deze groep verstrekkende gevolgen. Maar helaas lijkt de regering niet gevoelig voor dit pleidooi.